Auriheto
Ficaria verna
Ranunculaceae
Àutri noum : Barrieloun, Trenco-vèire, Aureilleto.
Noms en français : Ficaire, Renoncule ficaire.
Descripcioun :Pichoto planto renadivo sènso péu e que lusis. Li fueio soun quàsi roundo em'un pecout. Fai de poulìdi flour d'un jaune esbléugissènt. Vèn bèn dins li relarg proun umide, proche di ribiero.
Usanço :L'auriheto es uno planto forço empouisounanto. Pamens li racino que dounon d'èr à-n-uno figo (e peréu i veno dóu quiéu -"principe di signaturo"), luchon contro l'inflamacioun e apaison li mau de moureno.
Port : Erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Ficaria
Famiho : Ranunculaceae
Ordre : Ranunculales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printems
Ivèr
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Ribiero
- Champ
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Ficaria verna Huds., 1762
(= Ranunculus ficaria L., 1753 )
Bello-de-niue
Mirabilis jalapa
Nyctaginaceae
Autre noum : Bello-de-nue.
Nom en français : Belle-de-nuit.
Descripcioun :La bello-de-niue nous vèn d'Americo dóu miejour. Au nostre, se pòu trouba dins lis escoumbre umide o en ribo d'aigo proche d'oustau. Se recounèis à si lòngui flour en tube, roujo o d'àutri coulour, que se duerbon lou vèspre. Fai de gròssi boussello. Li fru, negre soun dur e berrugous.
Usanço :Aquesto planto empouisounanto (subretout la grano) èi di proun utilisado en Americo pèr lucha contro li fèbre, l'enflamacioun e pèr sougna li plago e li macaduro (jus de fueio). Ajudo peréu à pissa. Li flour podon servi pèr acoulouri lou manja.
Port : Aubret
Taio : 0,5 à 1(1,5) m
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Mirabilis
Famiho : Nyctaginaceae
Coulour de la flour :
Roujo
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 2 cm
Flourido :
Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
De juliet à óutobre
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Óurigino Americo-Sud
Ref. sc. : Mirabilis jalapa L., 1753